Duveltjes die niet uit doosjes komen

Duveltjes. Onverwachte dingen die opeens boven komen. Meestal geen leuke. Daar had ik er nogal wat van de afgelopen tijd. Extra kosten hiervoor, een onbekende toezegging uit verleden daarvoor, een tegenvaller zus, een misvatting zo. Als je veel met projecten doet, dan weet je dat er duveltjes uit doosjes kunnen komen. In een project doe je immers niet-routinematige zaken, dus dan weet je dat er een aantal onbekende factoren kunnen opduiken.

Maar deze duveltjes zijn erger. Die komen eigenlijk niet uit doosjes. Ze waren er al, maar ze zijn genegeerd. Typerend voorbeeld: een project kost X. Maar er is Y beschikbaar. En uiteraard: Y is kleiner dan X. Wat doen we dan in hogeschoolland? We gaan toch met Y proberen om het project te doen. Op een gegeven moment blijkt dat het project in de problemen zit. Goh, wat een verassing! We vragen X-Y euro aan om het toch tot een goed einde te brengen. Intussen ziojn we al flink oververhit.

Natuurlijk zit er altijd spanning tussen geldgever en geldvrager. Zeker als het ook nog eens indirecte geldstromen betreft: projecten die centraal gedaan worden ten behoeve van het geheel. Maar de onderdelen van het geheel betalen daar niet direct voor maar 'via afroming'.

Neemt niet weg dat we elkaar niet voor de gek moeten houden. Gerelateerd aan het voorbeeld: is er minder geld beschikbaar dan moet je een maatregel nemen. Misschien vind je een creatieve oplossing, maar anders moet je iets bijstellen: de projectdoelstellingen lager leggen, het project uitsmeren over langere tijd zodat de last dan gespreid wordt, alleen een eerste stap van het project doen en pas dan met de verkregen inzichten in kosten/baten beslissen over vervolg, etc.